Nhằm giúp các em dễ dàng hệ thống hóa kiến ​​thức và nội dung các tác phẩm trong chương trình Ngữ văn 7, chúng tôi đã biên soạn bài Rằm tháng Giêng hay và dễ nhớ nhất bằng sơ đồ tư duy với đầy đủ các nội dung. phân. Các nội dung như tìm hiểu chung về tác phẩm, tác giả, bố cục, dàn ý phân tích, bài văn mẫu phân tích,… Hi vọng qua Sơ đồ tư duy bài Rằm tháng Giêng sẽ giúp các em nắm được những nội dung cơ bản. của rằm tháng giêng.

A. Sơ đồ tư duy về rằm tháng giêng

B. Tìm hiểu rằm tháng giêng

I. Tác giả

– Hồ Chí Minh (1890-1969) sinh ra tại xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.

Hồ Chí Minh là lãnh tụ vĩ đại của dân tộc và Cách mạng Việt Nam.

– Hồ Chí Minh là đại thi hào dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới

– Sự nghiệp sáng tác: Hồ Chí Minh sáng tác nhiều thể loại, để lại một khối lượng tác phẩm đồ sộ.

II. Nghiên cứu chung về tác phẩm

1. Thể loại

– Chuyển ngữ: Thất ngôn tứ tuyệt

– Dịch thơ: Lục bát

2. Hoàn cảnh sáng tác

Bài thơ được sáng tác tại chiến khu Việt Bắc, năm 1948 – những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

3. Bố cục: 2 phần

– Phần 1: (hai câu đầu): Cảnh rằm tháng giêng trên sông ở chiến khu Việt Bắc.

– Phần 2: (hai câu còn lại): Hình ảnh con người.

4. Giá trị nội dung

Đoạn thơ tả cảnh trăng sáng ở chiến khu Việt Bắc trong những năm đầu kháng chiến chống thực dân Pháp, qua đó thể hiện tình yêu thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu sắc của Bác Hồ.

5. Giá trị nghệ thuật

– Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt.

– Dùng trạng ngữ.

– Hình ảnh thơ mang màu sắc cổ điển mà vẫn giản dị, tự nhiên.

III. Lập dàn ý phân tích tác phẩm

1. Thiên nhiên Tây Bắc

– Hình ảnh vầng trăng: vầng trăng chính – vầng trăng tròn nhất.

⇒ Gợi không gian cao rộng, chan hòa ánh trăng.

– Sức sống của mùa xuân: Xuân Giang, Xuân Thủy, Xuân Thiện

⇒ Ba từ “xuân” nối tiếp nhau tượng trưng cho sức xuân, sắc xuân đang vươn lên, không ngừng vận động để lớn lên. Khung cảnh tràn đầy sức sống, sông, nước và bầu trời dường như hài hòa.

⇒ Bức tranh thiên nhiên đêm rằm mùa xuân thật đẹp, bao la, rộng lớn và tràn đầy sức sống.

2. Hình ảnh con người

– Bàn việc quân: bàn việc kháng chiến, bàn sự sống chết của dân tộc.

– Hình ảnh “con thuyền đầy trăng rằm”: ánh trăng trải rộng trong đêm trăng tròn qua đó thể hiện ý chí, khát vọng vươn tới thắng lợi của sự nghiệp cách mạng.

⇒ Phong thái điềm đạm, lạc quan, luôn tin tưởng vào sự nghiệp cách mạng và tâm hồn cảm thông, chan hòa với thiên nhiên của Bác.

IV. Phân tích

Từ xa xưa, trăng luôn là nguồn cảm hứng bất tận của các thi nhân, văn nhân. Vầng trăng làm say lòng người bằng vẻ đẹp lung linh, huyền ảo của mẹ thiên nhiên. Và vẻ đẹp của vầng trăng được miêu tả trong bài thơ “Rằm tháng giêng” của Hồ Chí Minh đã cho ta cảm nhận rõ nhất phẩm chất “nghệ sĩ” của một nhà thơ lớn. Bài thơ ban đầu được Bác Hồ viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, nhưng đã được Xuân Thủy chuyển ngữ sang thể lục bát quen thuộc với tên gọi “Rằm tháng Giêng”.

Bài thơ được Bác Hồ viết vào năm 1947, khi Bác đang bận trăm công nghìn việc, nghĩ kế đối phó với thế giặc khó lường, chiến trường đang diễn ra hết sức ác liệt. Vào thời điểm rất khó khăn ấy, người chiến sĩ cách mạng ấy đã được chiêm ngưỡng cảnh trăng lung linh rất nên thơ, vì quá yêu cảnh ấy nên ông đã xuất khẩu thành thơ:

Trăng tròn mùa xuân đầy ánh trăng

Nước suối thêm trong vắt

Dưới ngòi bút tài hoa của Bác, cảnh đêm trăng được vẽ ra trước mắt người đọc thật nên thơ. Đêm khuya, gió thổi hiu hiu. Trên cao là trăng tròn, chiếu khắp nơi. Ánh trăng tràn ngập dòng sông xanh lấp lánh. Trăng chảy tràn trên cành, lá nhuốm màu trời, soi tiếng hát, soi bóng những tâm hồn đa cảm đang ngồi ngắm trăng. Bác dùng từ “kịch” để tả màu trăng đêm nay. Ánh trăng dường như sáng đến mức có thể thắp sáng mọi vật. Rồi “sông xuân”, “nước xuân”, “trời xuân” và màu trăng. Từ “xuân” được lặp lại ba lần gợi ra một không gian vô cùng rộng lớn. Điệp từ “còn tiếp” gợi cho người đọc hình ảnh đất trời như không còn khoảng cách để rồi như hòa vào làm một. Trong thơ ca xưa, những hình ảnh “giang, nước, trăng, trời” rất quen thuộc, nhưng khi vào thơ Bác lại làm nổi bật lên một bức tranh hiện đại tươi sáng, rực rỡ và tràn đầy sức sống. sự sống của vạn vật.

Sau đó, khi mọi người xuất hiện, bức tranh thậm chí còn tốt hơn. Giữa màn sương mờ, người xuất hiện trong cuộc “đàm đạo” – một công việc hệ trọng, liên quan đến sự tồn vong của dân tộc.

Giữa lúc bàn chuyện quân sự

Trăng đẹp, ảo tưởng, nên thơ nhưng trăng không làm cho người lính quên đi nhiệm vụ quan trọng mà mình đang nắm giữ mà ngược lại, trăng như đang thấu hiểu, chia sẻ với người lính. Vầng trăng luôn lặng lẽ quan sát, là người bạn tâm tình với con người có tâm hồn cao đẹp chờ ngày trở về: “Trăng soi bóng thuyền khuya”. Đi làm muộn là thế, vất vả là thế, nhưng nhà thơ, chiến sĩ luôn có vầng trăng như một người bạn đồng hành để chia sẻ cảm thông và thấu hiểu. Hình ảnh người chiến sĩ cách mạng bàn việc quân, việc nước. Khi khắc họa hình ảnh này, Bác Hồ đã làm nổi bật tâm hồn cao thượng của những người chiến sĩ cách mạng – họ là những người yêu nước, những người trung thành với cách mạng. Việc quốc sự đại sự bàn trên thuyền giữa dòng sông nghi ngút khói cũng gợi lên một hình ảnh độc đáo và nên thơ. Bàn bạc xong, anh lính mới giật mình nhận ra trời đã khuya. Ánh trăng lúc này như tràn vào thuyền, vào tâm hồn nhà thơ. Vầng trăng tròn nhô lên trên con thuyền của người chiến sĩ cách mạng, làm con thuyền “bàn quân sự” bỗng hóa con thuyền thơ. Hình ảnh ấy dường như đã lay động tâm hồn nhà thơ. Khi việc nước đã xong, ông có thời gian ngắm nhìn thiên nhiên bằng trái tim nồng nàn nhất. Cảnh thiên nhiên khiến tâm hồn nhà thơ xao xuyến, bồi hồi.

Có thể nói, bài thơ “Nguyên tiêu” (Rằm tháng giêng) đã mở ra một không gian bao la, trong trẻo, thanh bình được bao trùm bởi ánh trăng rằm và hình ảnh người chiến sĩ cách mạng. với tinh thần chủ động, tư thế ung dung, lạc quan, vững tin vào cuộc kháng chiến. Điều đó được tạo nên bởi sự kết hợp hài hòa giữa cổ điển và hiện đại, tông màu tươi vui. Điều đó cho thấy Bác Hồ vừa là một nhà lãnh đạo tài ba, vừa là một nghệ sĩ tài ba.

V. Vài nhận xét về tác phẩm

1. Tìm hiểu Nguyên Tiêu qua một bản dịch thơ khác:

Rằm Tháng Giêng

Hồ Chí Minh

Trăng tròn đêm nay

Xuân, sông, xuân, trời xuân

Xa bàn quân sự

Con đò đầy trăng khuya.

Dịch giả Trần Đông Minh

(Theo Văn học nhìn từ góc độ cá nhân, NXB Trẻ, 2003)

2. Truyền thuyết Viên Tiêu

Nguyên: tiên, tiêu: đêm; Yuanxiao: Kể từ Tết Nguyên đán, đêm hạnh phúc đầu tiên ở Trung Quốc cổ đại là đêm rằm tháng giêng. Sử sách chép rằng vua Đường Duệ Tông vào một đêm rằm tháng giêng cho dựng “cây hỏa”, tức là cây cột cao hơn hai thước, treo muôn ngàn ngọn đèn, chiếu sáng cả kinh thành. Đêm đó, mọi người được tự do ăn mừng suốt buổi sáng. Từ đó, cứ đến đêm rằm tháng Giêng hàng năm, người dân lại có tục mở hội.

(Theo Mai Thức – Đỗ Đức Hiểu, Văn học và lịch sử, Nxb Giáo dục, Hà Nội, 1996)

Xem thêm sơ đồ tư duy các bài soạn văn lớp 7 hay và chi tiết:

Bài tập SGK lớp 7 mới bao gồm:

Giải bài tập lớp 7 theo sách bộ môn mới

Bạn xem bài Sơ đồ tư duy Rằm tháng Giêng dễ nhớ hay nhất đã khắc phục được lỗi các bạn tìm ra chưa?, nếu chưa được các bạn hãy góp ý thêm về Sơ đồ tư duy rằm tháng Giêng dễ nhớ, hay nhất dưới đây để Trường THCS Đồng Phú thay đổi & hoàn thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cảm ơn quý vị đã ghé thăm Website: thcsdongphucm.edu.vn của trường THCS Đồng Phú

Nhớ dẫn nguồn bài viết này: Sơ đồ tư duy Rằm tháng Giêng dễ nhớ hay nhất của website thcsdongphucm.edu.vn

Thể loại: Văn học

Xem thêm chi tiết về Sơ đồ tư duy trăng rằm hay nhất, dễ nhớ