Bạn đang xem: Sơ đồ tư duy Câu cá mùa thu dễ nhớ hay nhất TRONG thcsdongphucm.edu.vn

Nhằm giúp các em dễ dàng hệ thống hóa kiến ​​thức và nội dung các tác phẩm trong chương trình Ngữ văn 11, chúng tôi biên soạn Sơ đồ tư duy Câu cá mùa thu hay, dễ nhớ với đầy đủ nội dung. nội dung như những hiểu biết chung về tác phẩm và tác giả. , bố cục, lập dàn ý phân tích, bài văn mẫu phân tích, …. Hi vọng qua Sơ đồ tư duy Câu cá mùa thu sẽ giúp các em nắm được nội dung. Khái niệm cơ bản về câu cá mùa thu.

Bài giảng: Câu cá mùa thu – Cô Thúy Nhàn (GV trường THCS Đông Phú)

A. Sơ đồ tư duy câu cá mùa thu

B. Bài Học Câu Cá Mùa Thu

I. Tác giả

– Nguyễn Khuyến tên thật là Nguyễn Thắng, hiệu là Quế Sơn, tự là Miêu Chi. Ông sinh ngày 15 tháng 2 năm 1835 (18 tháng Giêng Ất Mùi), quê ngoại ở làng Văn Khê, tổng Hoàng Xá, huyện Ý Yên, tỉnh Hà Nam, nay là huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định. Mất ngày 5 tháng 2 năm 1909 tại quê cha ở thôn Vị Hạ, xã Yên Đổ. Nay là xã Trung Lương, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam.

– Ông xuất thân trong một gia đình Nho giáo nghèo.

– Năm 1864, ông đỗ đầu kỳ thi Hương. Sau mấy kỳ thi, ông lại trượt, năm 1871, ông đỗ cả hai kỳ thi Hội và Đình => Vì đứng đầu cả ba kỳ thi nên Nguyễn Khuyến được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ.

– Tuy đỗ đạt rất cao nhưng ông chỉ làm quan hơn chục năm, gần trọn đời làm thầy, sống thanh bạch nơi quê nhà.

Nguyễn Khuyến là người có tài, có tư cách cao thượng, yêu nước thương dân, từng tỏ thái độ kiên quyết không hợp tác với chính quyền thực dân Pháp.

II. Công việc

1. Thể loại

– Thất ngôn bát cú Đường luật.

2. Hoàn cảnh sáng tác

– Viết trong thời gian Nguyễn Khuyến ở quê.

3. Bố cục

+ Hai câu kết bài: Cảnh thu.

+ Hai câu thực: Những chuyển động nhẹ nhàng của mùa thu.

+ Hai bài: Bầu trời và không gian làng quê.

+ Hai câu kết: Tâm trạng của nhà thơ.

4. Giá trị nội dung

– Đoạn thơ thể hiện tình cảm và sự miêu tả tinh tế của Nguyễn Khuyến về cảnh sắc mùa thu của đồng bằng Bắc Bộ, đồng thời thể hiện tình yêu thiên nhiên, đất nước, tâm trạng và tài năng thơ Nôm của tác giả. giả mạo. giả mạo.

5. Giá trị nghệ thuật

– Vần độc đáo: Vần eo (eo o) khó diễn được tác giả sử dụng một cách độc đáo, huyền ảo góp phần gợi tả một không gian tĩnh lặng, thu nhỏ, khép kín, phù hợp. với tâm trạng u sầu của nhà thơ.

– Lấy động làm tĩnh – nghệ thuật thơ ca cổ đại phương Đông.

– Vận dụng tài tình nghệ thuật.

III. Lập dàn ý phân tích tác phẩm

1. Hai câu chủ đề

– Mùa thu gợi lên bởi hai hình ảnh vừa đối lập vừa cân đối hài hòa “ao thu”, “chiếc thuyền chài” nhỏ bé.

+ Màu “trong”: dịu dàng, thanh khiết của mùa thu.

+ Hình ảnh: Đoàn thuyền đánh cá nhỏ bé ⇒ thật nhỏ bé.

+ Cách gieo vần “eo”: giàu sức biểu cảm.

– Từ mặt ao thu, tác giả nhìn ra mặt ao và không gian xung quanh ao, đặc trưng của đồng bằng Bắc Bộ.

⇒ Bộc lộ sự rung cảm của tâm hồn nhà thơ trước cảnh đẹp mùa thu và tiết trời mùa thu, gợi cảm giác yên tĩnh lạ thường.

2. Hai câu thực

– Tiếp tục vẽ hình ảnh mùa thu phong phú:

+ Màu xanh sóng sánh: gợi hình nhưng đồng thời cũng gợi màu sắc, đó là một màu xanh dịu và mát, có thể là sự phản chiếu của bầu trời mùa thu trong veo.

+ Lá vàng trước gió: Hình ảnh, màu sắc đặc trưng của mùa thu Việt Nam.

– Sự chuyển động:

+ gợn nhẹ ⇒ chuyển động rất nhẹ ⇒ tác giả chăm chú quan sát.

+ “lắc lư” ⇒ động tác rất nhẹ, rất nhẹ nhàng.

⇒ nhận thức sâu sắc và tinh tế.

⇒ Nét rất riêng của mùa thu ở quê được gợi lên từ những hình ảnh giản dị, đó là “tâm hồn minh triết”.

3. Hai bài luận

– Cảnh đẹp mùa thu với vẻ giản dị nhưng trầm mặc, đượm buồn:

+ Không gian của bức tranh được mở rộng cả về chiều cao và chiều sâu

Lớp mây: gợi cảm giác nhẹ nhàng, thân thuộc, gần gũi, bình yên, tĩnh lặng.

+ Hình ảnh bầu trời xanh: tiếp tục sử dụng màu xanh của mùa thu, nhưng không phải là màu xanh dịu mát mà là màu xanh trong trẻo trên diện rộng ⇒ đặc trưng của mùa thu.

+ Hình ảnh làng quê được gợi lên với “ngõ tre lộng gió”: hình ảnh thân thuộc.

Vắng khách: Vần “eo” gợi sự thanh bình, yên ả, tĩnh lặng.

⇒ Không gian của mùa thu làng cảnh Việt Nam được mở rộng lên trên rồi hướng thẳng vào chiều sâu, không gian tĩnh lặng, yên bình.

4. Hai câu kết

– Hình ảnh người đánh cá trong không gian mùa thu tĩnh lặng hiện lên trong tư thế “Khuỵu gối buông cần”:

+ “Buông”: Thả (thư giãn) đi câu để giải trí, ngắm cảnh mùa thu.

+ “Lâu chẳng được”: Không câu được cá.

⇒ Đằng sau là tư thế thư thái, nhàn nhã ngắm nhìn cảnh sắc mùa thu, đem câu cá làm thú vui thư thái tâm hồn ⇒ hòa hợp với thiên nhiên của con người.

– Cả bài thơ mang một vẻ suy tư cho đến câu cuối vang lên:

+ Tiếng cá “đớp mồi dưới chân vịt” → sự quan sát chăm chú của nhà thơ trong không gian tĩnh lặng của mùa thu, nghệ thuật “động mà tĩnh”.

⇒ Âm thanh rất êm, rất nhẹ trong không gian rộng lớn càng làm tăng thêm sự tĩnh lặng, “sự tĩnh lặng do một chuyển động rất nhỏ tạo nên”.

⇒ Nói câu cá nhưng không thực là câu cá, sự tĩnh lặng của khung cảnh gợi cảm giác cô đơn, u uất trong tâm hồn nhà thơ, là lời thú nhận buồn về thực trạng đau thương của đất nước. Yêu.

IV. Phân tích

Nguyễn Khuyến là người có nhân cách cao thượng, giàu lòng yêu nước, ông một lòng không hợp tác với kẻ thù. Ông được mệnh danh là “nhà thơ của cảnh sắc và con người Việt Nam”. Ông đã để lại cho hậu thế nhiều tác phẩm thơ hay và đặc biệt là chùm ba bài thơ mùa thu tiêu biểu cho cảnh làng quê Việt Nam. Trong đó nổi bật nhất là Câu cá mùa thu.

Nếu ở Thu, cảnh vật được đón nhận từ xa rồi lại gần thì ở Câu cá mùa thu, cảnh sắc thiên nhiên mùa thu được đón nhận ở một chiều khác: từ gần đến xa và từ trên cao. xa đến gần. Khung cảnh được mở ra với nhiều chiều vô cùng sống động.

Cảnh được chụp mở ra với một hình ảnh không gian rất rõ ràng:

Nước hồ lạnh trong veo

Một chiếc thuyền đánh cá nhỏ

Không khí mùa thu được gợi lên từ những gì dịu dàng, thuần khiết nhất của cảnh vật với làn nước trong vắt, không một chút vẩn đục. Mùa hè đã qua, những cơn mưa nặng hạt với dòng nước đục ngầu không còn thay vào đó là sự thanh bình, trong vắt của nước và cảnh vật. Trong không gian nhỏ bé ấy là hình ảnh chiếc thuyền câu không lọt thỏm giữa không gian thiên nhiên nhưng lại rất hài hòa, cân đối. Tác giả vẽ nên một khung cảnh tưởng như đối lập giữa ao thu – đoàn thuyền đánh cá, nhưng thực ra chúng lại hòa quyện vào nhau đến lạ lùng. Vì đối tượng được tác giả chọn là ao thu chứ không phải hồ thu – gợi cảm giác mênh mông, choáng ngợp. Ao thu ấy khi có chiếc thuyền câu bên cạnh trở nên hài hòa, cân đối và đậm nét cảnh làng quê Bắc Bộ. Hai câu đầu gieo vần nhưng không gợi cảm giác chật hẹp, nhỏ bé, gò bó mà trái lại gợi lên sự nhỏ bé, thanh tao của cảnh vật.

Bức tranh thu tiếp tục được Nguyễn Khuyến phác họa qua cặp câu thơ tiếp theo:

Sóng xanh theo gợn sóng nhẹ

Lá vàng đung đưa trong gió

Đường nét của khung cảnh cũng rất mỏng với những gợn sóng nhẹ nhàng, những chiếc lá khẽ đung đưa, dường như mọi chuyển động đều vô cùng nhẹ nhàng và tao nhã. Sử dụng bút pháp tả, hữu, Nguyễn Khuyến đã làm nổi bật cái tĩnh lặng tuyệt đối của không gian, cảnh vật. Phải là một không gian thật tĩnh lặng thì nhà thơ mới có thể cảm nhận được những âm thanh nhẹ nhàng, êm dịu của cảnh vật, dù là tiếng sóng vỗ hay tiếng lá khẽ đung đưa bằng những giác quan tinh tế, nhạy cảm. của mình, Nguyễn Khuyến đã chiếm được. mọi khoảnh khắc của thiên nhiên. Nếu như trong các bài thơ khác, màu vàng là màu chủ đạo, là điểm nhấn để gợi nhớ về mùa thu, thì trong câu thơ của Nguyễn Khuyến, màu vàng cũng giống như bao màu sắc khác trong bức tranh: màu xanh của trời, trong và sáng. của nước…, nó chỉ góp phần tạo nên đường nét hài hòa cho bức tranh, hoàn toàn không gợi cảm giác buồn bã của tâm trạng, hay sự héo úa của cảnh vật. Không chỉ vậy, tâm hồn mộc mạc và vẻ đẹp mùa thu của làng quê Bắc Bộ còn được gợi lên từ những ngõ tre quanh co:

Mây trôi trên bầu trời xanh

Ngõ tre quanh co vắng bóng người

Không gian được mở rộng về chiều cao, tác giả hướng mắt lên trời để cảm nhận cái “xanh” của trời, thu vào tầm mắt con ngõ tre uốn lượn một cách tự nhiên. Không gian mùa thu thật yên tĩnh. Mọi động tác quá nhẹ nhàng, uyển chuyển không đủ gợi âm thanh, chỉ có tiếng cá đớp mồi: “Cá đớp dưới chân vịt”. Nhưng sự chuyển động ấy kết hợp với từ láy “dịu dàng” chỉ càng nhấn mạnh và làm nổi bật sự tĩnh lặng, tĩnh lặng của cảnh vật. Bằng nghệ thuật miêu tả, Nguyễn Khuyến đã thể hiện được vẻ thanh bình tuyệt đối của làng quê Việt Nam trong khung cảnh mùa thu thanh bình, dịu dàng.

Bài thơ có tựa đề Câu cá mùa thu nói về câu cá chứ không phải câu cá. Mượn câu chuyện đánh cá để cảm nhận trời thu, cảnh thu trong lòng. Nguyễn Khuyến phải có tâm hồn trong sáng mới có thể cảm nhận hết vẻ đẹp của mùa thu: trong veo, mặt nước lăn tăn gợn sóng, lá rơi nhè nhẹ. Đặc biệt, khoảng lặng trong tâm hồn nhà thơ được khơi dậy sâu sắc từ âm thanh duy nhất trong bài thơ, đó là tiếng cá đớp mồi dưới chân bèo. Cái tĩnh lặng trong cảnh gợi lên cảm giác cô đơn, u uất trong tâm hồn nhà thơ. Trong bài, những gam màu lạnh xuất hiện nhiều: trong veo, xanh ngắt,… dường như cái lạnh của mùa thu thấm vào tâm hồn nhà thơ hay tâm hồn cô đơn của tác giả lan tỏa ra cảnh vật. Đặt trong bối cảnh đất nước rối ren lúc bấy giờ, có thể thấy đoạn thơ thể hiện tâm trạng buồn của Nguyễn Khuyến trước thực trạng đau thương của đất nước.

Đoạn thơ thể hiện tài năng ngôn ngữ bậc thầy của Nguyễn Khuyến. Tiếng Việt trong sáng, giản dị mà diễn tả được tất cả những gì tinh tế, đẹp đẽ nhất của cảnh vật, diễn tả tâm trạng, tấm lòng của nhà thơ. Vần “eo” – lộc từ góp phần thể hiện không gian chật hẹp và tâm trạng u uất của tác giả. Nghệ thuật dời trái, phải gợi sự tĩnh lặng tuyệt đối của thiên nhiên.

Bài thơ Câu cá mùa thu với ngôn ngữ điêu luyện không chỉ cho người đọc thấy tài năng dùng từ của Nguyễn Khuyến. Nhưng đằng sau đó, ta còn cảm nhận được một tâm hồn gắn bó sâu nặng với thiên nhiên, đất nước, một tấm lòng yêu nước thầm lặng nhưng không kém phần sâu sắc.

Xem thêm sơ đồ tư duy các bài văn, bài văn lớp 11 hay và chi tiết:

Các chuyên đề lớp 11 khác

Bạn xem bài Sơ đồ tư duy Câu cá mùa thu dễ nhớ hay nhất có khắc phục được lỗi bạn phát hiện ra không?, nếu chưa hãy góp ý thêm về Sơ đồ tư duy câu cá mùa thu dễ nhớ, hay nhất dưới đây để Trường THCS Đồng Phú thay đổi & hoàn thiện nội dung hay hơn cho các bạn nhé! Cảm ơn quý vị đã ghé thăm Website: thcsdongphucm.edu.vn của trường THCS Đồng Phú

Nhớ dẫn nguồn bài viết này: Sơ đồ tư duy Câu cá mùa thu dễ nhớ hay nhất của website thcsdongphucm.edu.vn

Thể loại: Văn học

Xem thêm thông tin chi tiết về Sơ đồ tư duy Câu cá mùa thu hay, dễ nhớ